Na het uitzoeken van een lier, heb je natuurlijk ook nog accessoires nodig voor het gebruik van de lier. Uiteraard zijn de mogelijkheden eindeloos, maar ik hou het even bij de basics. Wat heb je nodig en waarvoor? En wat zijn de verschillen? (tip: via het titeltje van het product kom je rechtstreeks op de juiste plek in de webshop 😉 )
Staalkabel of synthetisch touw
Hier heb je mogelijk al een keuze in gemaakt bij het uitzoeken van je lier. Maar waarom nou touw of waarom nou staal?
Veiligheid: Touw is een stuk veiliger, aangezien bij een breuk een staalkabel met een fikse snelheid naar je terug komt. Bij touw is dat ook, maar is de schade een stuk minder. Een lierdeken (komt verderop in deze blog nog aan bod) is hoe dan ook een must. Maar door het stukje veiligheid is het op sommige evenementen niet toegestaan om met staalkabel te lieren.
Gewicht: Staal is een stuk zwaarder dan touw.
Prijs: Staal is aanzienlijk goedkoper.
Onderhoud, duurzaamheid en gebruik: Bij beide is het van belang om na gebruik het touw of kabel opnieuw netjes in te rollen. Dit om knopen in het touw of knikken in het staal te voorkomen (dit zorgt van een krachtreductie van 50%!). Ook moet je bij synthetisch touw eens in de zoveel tijd het touw “uitkloppen” om het zand eruit te halen, dit om slijtage aan de draadjes te beperken. Een nadeel van staalkabel is dat het gaat “roesten” en splinteren. Ook is het gebruik van handschoenen bij staalkabel van belang om metaalsplinters in je handen te voorkomen. Voordeel van staalkabel ten opzichte van liertouw is als je naar koude oorden gaat, dat staalkabel niet zo makkelijk aan elkaar vriest. Goedkopere liertouwen kunnen met elkaar gaan verkleven / versmelten.
Fairlead of rollenvenster
Deze is er om je touw of kabel te begeleiden. Welke je kiest is afhankelijk of je hebt gekozen voor een lier met liertouw of met staalkabel, maar 1 van de 2 is altijd benodigd.
Bij een staalkabel kun je beide gebruiken, maar let er dan wel op dat je bij het fairlead een stalen versie pakt. Het voordeel van een fairlead is dat het minder ver naar voren uitsteekt. maar je staalkabel slijt wel sneller ten opzichte van een rollenvenster.
Bij een liertouw kun je ook beide versies gebruiken, maar zitten er natuurlijk voor- en nadelen aan.
Voordelen rollenvenster:
- Grotere inloophoek (minder slijtage aan het touw)
- Je touw rolt over de rollers heen (minder frictie, dus minder slijtage. Moeten de rollers natuurlijk nog wel gangbaar zijn)
Voordelen fairlead:
- Steekt minder ver naar voren uit op de bumper
- Geen scherpe hoeken waar het touw beschadigd aan kan raken of waarin het touw vast kan komen te zitten
- Sommige fairleads zijn dikker (grotere inloophoek) of zijn voorzien van een coating voor mijn frictie
Haak
Haken zijn er in verschillende maten en uitvoeringen. Van een standaard haak tot een high tech model. Standaardhaken (kaal of gecoat) werken in principe voldoende en zijn een stuk prijsvriendelijker, maar wat zijn nou die high tech modellen en wat zijn daar dan de voordelen van? Hieronder licht ik er een aantal toe:
- Warn Epic Sidewinder: Dit is in het kort gezegd een D-sluiting rechtstreeks aan je liertouw. Hierdoor kun je heel snel zijn in het vasthaken aan een recovery punt zonder dat je als koppeling een D-sluiting of softshackle hoeft te gebruiken.
- Factor 55 “haken”: Bij Factor 55 staat veiligheid erg hoog in het vaandel, welke ze bereiken door precisietechniek, strenge testen en slimme ontwerpen. Bij hun liertechniek CLOSED SYSTEM WINCHING™ wordt gebruik gemaakt van tuigage dat volledig bestaat uit gesloten verbindingen. Hierdoor wordt voorkomen dat een haak loskomt tijdens kortstondige ontspanningen van het liertouw en/of staalkabel. Van dit systeem maken ze bij al hun “haken” gebruik, evenals dat ze vervaardigd zijn uit lichtgewicht 6061 aluminium, voorzien zijn van een sterke teflon coating, voorzien zijn van rubber wat tussen je fairlead en het aluminium van de “haak” in komt te zitten. Elke “haak” heeft unieke kenmerken en voordelen, ik heb ze in 3 groepen gesplitst (de ProLink en FlatLink hebben nog modellen met iets andere openingen).
- ProLink: alleen bij een ProLink zit het liertouw (wanneer hij is ingerold) niet in zicht. Hierdoor raakt je touw tijdens het rijden niet beschadigd en ben je meer gewapend tegen diefstal.
- FlatLink: de naam zegt het al een beetje; hij komt plat tegen het fairlead aan te zitten, waardoor hij nauwelijks uitsteekt.
- UltraHook: de UltraHook is eigenlijk een combinatie van een FlatLink en een meer conventionele haak, maar dan veiliger doordat je het haakje kunt vastzetten en de optie hebt van Closed System Winching.
Lierdeken
Deze gebruik je voor veiligheid voor jezelf en anderen, en is daarom min of meer verplicht om te gebruiken! Het zorgt ervoor dat je liertouw / staalkabel zo snel mogelijk naar grond gaat in geval deze breekt, of als er iets met het aanhaakpunt gebeurt. Door de opvallende kleuren is het gelijk voor omstaanders duidelijk is dat er gelierd wordt.
Softshackles of D-sluiting (harpsluiting)
Met zowel een softshackle als een D-sluiting kun je een koppeling maken tussen haak en recovery punt (of dit een andere auto is of een boom lint). Als je de afbeeldingen ziet is het verschil vrij duidelijk; het een is van staal, de ander is van synthetisch touw. Beide zijn in verschillende afmetingen (krachten die ze aankunnen) verkrijgbaar.
Voordelen softshackles:
- veiliger: het is van zacht materiaal, wat het risico van rondvliegende metalen voorwerpen helpt te elimineren
- lichtgewicht
- compact
Voordelen D-sluitingen:
- minder gevoelig voor slijtage (softshackles kunnen niet over een scherp materiaal heen schuren, want dan worden ze doorgesneden)
- prijsvriendelijker
Het gebruik van de softshackles en D-sluitingen en hoe je weet welke je moet hebben, bespreek ik in het blog van volgende week.
Boomlint
Het woord zegt het eigenlijk al boom-lint, een lint die je om een boom heen kunt doen om de lier aan te bevestigen waardoor de boom niet beschadigd en je liertouw / staalkabel niet beschadigd. Gebruik deze altijd zo laag mogelijk, maar zorg er wel voor dat hij hoog genoeg zit zodat je touw niet door de grond heen moet.
Klapblok (snatchblock) en snatchring
Een klapblok of snatchring kan voor diverse doeleinden gebruikt worden: bijvoorbeeld om vanuit een andere hoek te kunnen lieren of voor het verdubbelen van de kracht van je lier (of dus ook het verminderen van de kracht die op je lier komt, om je lier minder hard te hoeven laten werken). Hierbij is een snatchring alleen voor een liertouw geschikt, het rollenvenster vooral voor staalkabel maar sommige kunnen ook met touw gebruikt worden. Let hierbij dan op of de hoeken afgerond zijn, zodat je touw niet beschadigd of doorgesneden wordt. Voorkeur blijft dus voor liertouw een snatchring.
In de situatie op deze foto was waarschijnlijk 1 zekerende auto niet voldoende, deze zou dan worden voorgetrokken in plaats dat de vastzittende auto los komt. Daarom gebruiken ze de snatchring om ervoor te zorgen dat je aan 2 auto’s kunt zekeren.
Bij een snatchring zijn er verschillen qua coating en of er “vingertjes” op zitten. Die vingertjes zorgen ervoor dat het liertouw in de snatchring blijft zitten als de spanning even van het liertouw af is. En heel belangrijk de teflon coating die frictie / slijtage aan het liertouw tegengaan. In mijn speurtocht naar de beste specificaties ben ik erachter gekomen dat er maar 1 snatchring is die alles heeft; de Factor 55 Rope Retaining Pulley.
Bij het kiezen van een klapblok moet je letten op de hoeveelheid krachten die hij kan hebben, het materiaal en evt. coating en of hij evt. geschikt is voor liertouw.
